Dünya Komünist Hareketinin Onur Üyeliğine Yükselişinin 90.Yılında Saygıyla Anıyoruz!

Vladimir İlyiç Ulyanov DOĞUM 22 Nisan 1870, Simbirsk – ÖLÜM 21 Ocak 1924, Moskova 1917 Sovyet Devrimi’nin mimarı, Marksist düşün, siyaset ve eylem adamı, asıl adıyla Vladimir İliç Ulyanov, 22 Nisan 1870’te doğdu. 1917-1924 yılları arasında yeni Sovyet Devleti’nin temellerini atmış ve ilk başkanı olmuş, dünya işçi hareketinin yeni öncü örgütü olarak “lll. Enternasyonal”i kurmuştur. Tarihinin en büyük devrimcilerinden biri ve Marks sonrası dönemin en etkili sosyalist düşünürü olarak kabul edilir. Vladimir İliç Ulyanov Lenin, 22 Nisan 1870’de Çarlık Rusyası zamanında adı Simbirsk olan, Ulyanovsk’ta doğdu. Babası İlya Nikolayeviç Ulyanov, eğitim müfettişi olarak görev yapan bir devlet memuruydu; annesi Maria Aleksandrovna Ulyanov ise liberal görüşlere sahipti. Bu orta halli öğretmen ailesinin altı çocuğundan ikincisi olan Lenin’in soyunda çeşitli etnik yapılar bulunuyordu.

1886 yılında babasını beyin kanamasından kaybettikten kısa bir süre sonra, Mayıs 1887’de büyük ağabeyi Aleksandr Ulyanov, Rus Çarı III. Aleksandr’ın ölümüne sebep olan bir suikasta katılması sebebiyle asılarak idam edildi. Kız kardeşi Anna da, aynı sebepten Karzan yakınlarındaki Kokuchkino kasabasına sürgüne gönderildi. Bu Ulyanov ailesinin parçalanmasına sebep oldu. Lenin’in daha genç yaşında böyle bir trajedi yaşaması ilerideki hayatını çok etkiledi. Ağabeyini kaybettiği yıl liseden mezun olan Lenin, Kazan Üniversitesi’ne girdi. Üniversiteye başlamasından kısa süre sonra da Rus Devrimini destekleyen bir öğrenci örgütüne katıldı. 1888-1889 yılları arasında hukuk eğitimi devam ederken bir yandan da erken dönem Rus Edebiyatı konusunda kendini geliştiriyordu.

Üniversite yıllarında Latince ve Yunancanın yanında, Almanca, Fransızca ve İngilizce de öğrendi, Karl Marx’ın “Das Kapital” adlı eserini okudu. Ardından 1892 yılında hukuk alanında diplomasını aldı. Mezuniyetinin ardından Volga Nehri’nin yakınlarında bir Tatar köyü olan Samara’da bir süre avukatlık yaptı. 1893 yılında St. Petersburg’a yerleşerek Marksist gruplara katıldı. Rus devrimine yardımcı olabilecek kişilerle görüşmek üzere Avrupa’ya kısa seyahatler yaptı. 1895 yılının başlarında “Rabochye Delo” adlı illegal bir gazetenin yayınlanması için çalışıyordu. Ancak 7 Aralık 1895’te tutuklandı. 14 ay hapis yattıktan sonra Sibirya’daki Shushenskoye köyüne sürgüne gönderildi.

Adından 1898’in Temmuz ayında kendisi gibi bir devrimci olan Nadejda Krupskaya ile evlendi. Nisan 1899’da “Rusya’da Kapitalizmin Gelişmesi-Geniş Çaplı Sanayi İçin Bir İçpazarın Oluşma Süreci” yayımlandı. Sürgünde iken Julius Martov ile birlikte “Iskra” gazetesini kurdu. Devrim hareketi için yazdığı kitaplarda ve makalelerde “Lenin” ismini kullanmaya başladı. 1900 yılında cezasının sona ermesinden sonra Pskov’a yerleşti. Rusya’da ve Avrupa’da birçok seyahat yaptı. Londra, Zürih,Cenevre, Münih, Prag ve Manchester gibi şehirlerde bir süre bulundu. Ardından Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi’nde aktif görev almaya başladı. 1903 yılında “Ne Yapmalı” adlı kitabının etkisiyle parti içinde bölünmeler başladı.Bu kitap Rusya için bir dönüm noktası oldu. Kitap, işçiler arasında yayılmaya başladı ve Rusya’da sosyalist devrimin temelleri atıldı. Kitabın yayınlandığı yıl önce Londra’da daha sonra Cenevre’de parti konferansları düzenledi.

Bu bölünmeden dolayı “Iskra”dan ayrıldı. 1903 yılında partinin ikinci genel kongresinde Menşevikler ile Bolşevikler arasındaki anlaşmazlık arttı. Lenin, partide Bolşeviklere önderlik etti. 1905 yılında “Vyperod” adlı yeni bir gazete yayınlamaya başladı. 22 Haziran 1905’te, St. Petersburg’da meydana gelen “Kanlı Pazar” olayı Rus devrim hareketinin bir anda hızlanmasına sebep oldu. Çar II. Nicholas’ın kuvvetlerini, hakları için yürüyüş yapan işçilerin üzerine göndermesi büyük bir katliama neden oldu. Bu olay Çarlık rejiminin yıkılmasının önünü açtı. 1906 yılında Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi’nin lideri konumuna geldi. Ancak güvenliğinden endişe ettiği için Finlandiya’ya gitti.

Partinin beşinci genel kongresinde başkan olarak tekrar Lenin’nin seçilmesi yerini sağlamlaştırmasını sağladı. 1908 yılına gelindiğinde “Materyalizm ve Ampiryokritisizm” adlı çalışmasını yayımladı. Çalışmalarına Avrupa’da devam eden Lenin, 1912 yılında Prag’da parti konferansı düzenledi. Aynı yıl Bolşevikler kendilerine partilerini kurdular. 1914 yılının Ağustos ayında Almanya, Rusya’ya karşı savaş açtığını ilan etti. Böylece I. Dünya Savaşı’na Çarlık Rusya’sı da girmiş oluyordu. Bu olay üzerine Lenin, Rusya’dan ayrıldı ve Bern’e gitti. bir yandan savaş karşıtı çalışmalarını sürdürürken diğer yandan 1916 yılında “Emperyalizm, Kapitalizmin En Yüksek Noktası” adlı kitabını yayımladı.

1915 yılında Zimmerwald Konferansı’nı düzenledi. Burada lider konumunu yükseltmişti. Rusya’yı terk edip Paris’e yerleşen ve sürgün hayatı yaşayan diğer Bolşeviklerle birleşti. Marksizme ihanet ederek Birinci Dünya Savaşı’nda kendi burjuvazilerinden yana tavır alan Avrupalı Sosyal-Demokrat Partiler, Lenin’in inancını kırmıştı. Bu olay onun İkinci Enternasyonal’den ayrılmasına sebep oldu. Bütün bunlar olurken I. Dünya Savaşı nedeniyle İsviçre’den çıkamıyordu. 1917 yılında II. Nicholas’ın devrilmesinden sonra Rusya’ya dönme girişimleri başarısızlıkla sonuçlandı.

İsviçreli komünist Fritz Platten, Lenin ve yandaşlarının Rusya’ya dönebilmeleri için Almanya ile anlaştı. Almanya’dan sonra İsveç’e geçen Lenin’in İskandinavya’ya olan yolculuğu Otto Grilund ve Ture Nerman tarafından ayarlanmıştı. Lenin, 1917’nin Nisan ayında Petrograd’a vardı ve hemen arkasından “Nisan Tezleri”ni yayımladı. Bu tezlerle Lenin Rusya’nın güncel durumu tahlil etti ve partinin izleyeceği siyasi hattı ortaya koydu.

Tezlerde Lenin “Bütün İktidar Sovyetlere!” sloganını öne çıkartarak, iktidarın bir taban örgütlenmesi olan işçi konseyleri tarafından alınmasını savundu. Temmuz ayında meydana gelen başarısız bir Bolşevik ayaklanmasından sonra güvenliği nedeniyle Finlandiya’ya gitti. fakat kısa bir süre sonra devrim hareketine devam etmek için gizlice Petrograd’a döndü. 24 Ekim 1917’de Petrograd’daki Kışlık Saray, Bolşevikler tarafından ele geçirildi. Böylece Çarlık yıkılmış ve Bolşevikler iktidarı ele geçirmiş oldu. İşçi Konseyleri temelinde gerçekleşen sosyalist devrim, Sovyetler Birliği’nin kurulmasıyla neticelendi. Lenin, 8 Kasım’da Rus Sovyet Kongresi tarafından hükümet başkanı derecesinde olan “Halk Komiserleri Konsey Başkanı” seçildi. Bu sırada I. Dünya Savaşı devam ediyordu. Almanların doğuya doğru sürekli ilerlemeleri ve Rus sınırını geçmeleri üzerine, Troçki başkanlığında bir heyet Almanya ile 3 Mart 1918’de Brest-Litovsk Antlaşması’nı imzaladı.

Bu arada Rusya’da eski düzeni yeniden kurmak isteyen karşıdevrimci güçler, “Beyaz Ordu” adıyla devrimi boğmak üzere harekete geçtiler. Leon Troçki tarafından kurulan ve yönetilen “Kızıl Ordu” 1920 yılında “Beyaz Ordu”yu mağlup ederek iç savaşın son bulmasını sağladı. Ancak uzun süreli bu iç savaş sonrasında işçi sınıfı büyük kayıplara uğradı. Devrimi fiilen gerçekleştirmiş olan öncü işçilerin çoğu öldü. Kızıl Ordu’yu ayakta tutabilmek ve işlerin yürümesini sağlayabilmek için, Çarlık Rusya’sının bürokratları, subayları ve eski görevlileri yeniden işbaşına çağrıldılar.

Bu durum, hem ordu, hem de parti içinde bürokratikleşme tehlikesinin doğmasına neden oldu. Bunun yanı sıra, 1921 yılında başlayan büyük kıtlık, Lenin’in sanayii ve özellikle tarımı yeniden yapılandırmak için “Yeni Ekonomi Politikası”nı düzenlemesine neden oldu. Bu yeni politika, politik ve ekonomik gerçekliklerin tanınması üzerine inşa edilmiş ve aslında sosyalist idealden taktiksel bir geri dönüştü. Lenin, 1922 yılının Mayıs ayında geçirdiği suikast girişimlerinin ve savaşın gerginliği sebebiyle ilk defa felç geçirdi. Sağ tarafı felçli kalan Lenin’in aktif siyaset hayatı son buldu. Aynı yıl Aralık ayında geçirdiği ikinci felçten sonra durumu daha da ağırlaştı. 1923 yılında ise konuşma yeteneğini kaybetti ve yatağa bağımlı hale geldi. 1922 Nisan ayından itibaren partideki tüm yetkileri bıraktı ve eşine “Lenin’nin Vasiyeti” olarak adlandırılan yazılarını yazdırdı. Zinovyev, Kamenev, Buharin ve Stalin’i eleştirdiği bu vasiyette, merkez komitenin bu kişilere dikkat etmesi gerektiği yazıyordu.

Özellikle Stalin’in yarattığı tehlikeyi görmüş, devrimcileri ona karşı uyarmıştı. “Bir ayağa kalkabilsem, bürokrasinin hakkından geleceğim” diyordu, ancak Stalin hayatının son yıllarında Lenin’in akli dengesinin yerinde olmadığını iddia ederek, bu mektuplara güvenilmeyeceğini belirtti. Vladimir İliç Ulyanov Lenin, 21 Ocak 1924’de 53 yaşında iken Gorki’de vefat etti. Ölüm sebebi olarak felç gösterildi. Ancak ölüm raporunda Lenin’in tüm doktorları bunu doğrulamadı. O zaman alınan bir kararla cesedi mumyalanacağından ciddi bir otopsi yapılamadı. Öldükten sonra cesedi mumyalanarak Moskova’da Kızıl Meydan’da “Lenin Mozolesi’ne konuldu.

Nereden Başlamalı – 1901

Ne Yapmalı? – 1902

Devrimci Maceracılık – 1902

Bir Yoldaşa Mektup – 1902

Bir Adım İleri, İki Adım Geri – 1904

İki Taktik (Demokratik Devrimde Sosyal-Demokrasinin İki Taktiği) – 1905

Parti Örgütü ve Parti Edebiyatı – 1905

Sosyalizm ve Din – 1905

Moskova Ayaklanmasından Alınacak Dersler – 1906

Gerilla Savaşı – 1906

Materyalizm ve Ampiryokritisizm – 1908

Proletarya Partisinin Din Konusundaki Tutumu – 1909

Rusya’da Parti-İçi Savaşımın Tarihsel Anlamı – 1910

Avrupa İşçi Hareketi İçindeki Ayrılıklar – 1910

Marksizmin Tarihsel Gelişmesinin Bazı Özellikleri – 1910

Bir Yasalcı ile Bir Tasfiyecilik-Karşıtı Arasında Konuşma – 1911

Rus Sosyal-Demokrat Hareketi İçindeki Reformculuk – 1911

İşçi Sınıfı ve Yeni-Maltusçuluk – 1913

Ulusal Sorun Üzerine Tezler – 1913

“Kültürde” Ulusal Özerklik – 1913

İncelmiş Bir Ulusalcılıkla İşçilerin Yozlaştırılması – 1914

Ölü Şovenizm, Yaşayan Sosyalizm – 1914

Karl Marks – 1915 Friedrich Engels – 1895

Diyalektik Sorun Üzerine – 1915

Sosyalizm ve Savaş – 1915

Sosyal-Şovenistlerin Safsataları – 1915

Platonik Enternasyonalizmin Çöküşü – 1915

Avrupa Birleşik Devletleri Sloganı Üzerine – 1915

Devrimci Proletarya ve Ulusların Kendi Kaderlerini Tayin Hakkı – 1915

Ulusların Kaderlerini Tayin Hakkı – 1914

RSDİP’nin Ulusal Programı – 1913

Ulusal Sorun Üzerine Eleştirici Notlar – 1913

Ulusların Kendi Kaderlerini Tayin Etme Hakkı – 1914

Büyük-Rus Ulusal Gururu Üzerine – 1914

Ulusal Politika Üzerine – 1914

Sosyalist Devrim ve Ulusların Kaderlerini Tayin Hakkı (Tezler) – 1916

Ulusların Kaderlerini Tayin Hakkı Üzerine Bir Tartışmanın Özeti – 1916

Ulusal Sorun Üzerine Söylev – 1917

Ulusal Sorun ve Sömürgeler Sorunu Üzerine Tezlerin İlk Tasarısı – 1920

Uluslar ve Sömürgeler Komisyonunun Raporu – 1920

“Özerkleştirme” Üzerine Notlar – 1922

Alman Şovenizmi ile Alman-Olmayan Şovenizm – 1916

Emperyalizm, Kapitalizmin En Yüksek Aşaması – 1916

Proletarya Devriminin Askeri Programı – 1916

Emperyalizm ve Sosyalizmdeki Bölünme – 1916

Marksizmin Bir Karikatürü ve Emperyalist Ekonomizm – 1916

Nisan Tezleri – 1917 Marksizm ve Ayaklanma – 1917

Devlet ve Devrim – 1917 Kâhince Sözler – 1918

Proletarya Devrimi ve Dönek Kautsky – 1918

Oportünizm ve İkinci Enternasyonalin Çöküşü – 1915

II. Enternasyonalin İflası (Batkısı) – 1915

Kurucu Meclis Üzerine Tezler – 1917

Vandervelde’in Devlet Üzerine Yeni Bir Kitabı – 1918

Proleter Devrim ve Dönek Kautsky – 1918

Devlet – 1919

Üçüncü Enternasyonal ve Tarihteki Yeri – 1919

Proletarya Diktatörlüğü Döneminde Ekonomi-Politika – 1919

Ulusal ve Sömürgeler Sorunu Üzerine Tezler – 1920

“Sol” Komünizm: Bir Çocukluk Hastalığı – 1920

Rusya’da Kapitalizmin Gelişmesi – 1899

TÜM ESERLERİ ÖLÜMÜNDEN SONRA MOSKOVA BASKISIYLA 45 CİLTTE TOPLANARAK YAYINLANMIŞTIR.